با سلام به وبلاگ معلم كلاس ششم خوش آمديد؛ لطفاً با نظرات خود ما را ياري نمائيد؛ اميدوارم لذت ببريد و براي بهتر شدن وبلاگ نظر بدهيد؛ عوامل ضعف آموزش ریاضی و مشكلات مربوط به آن (2)
زیارت عاشورا

عوامل ضعف آموزش ریاضی و مشكلات مربوط به آن (2)

در مقاله ی قبلی به عوامل ضعف آموزش ریاضی مربوط به خود دانش‌آموز ابتدایی و عوامل مربوط یه ضعف کتب درسی پرداختیم. در این مقاله به عوامل ضعف آموزش ریاضی مربوط به روش های آموزش و عوامل مربوط به معلمان ابتدایی می پردازیم.

عوامل ضعف آموزش ریاضی مربوط به روش‌های آموزش:

كلاس ریاضی سخت است چون با زبان‌های خودش بیان نمی‌شود بلكه در چارچوب كتاب و روش تدریس معلمان محدود شده است و با حجم زیاد كتاب، معلم نمی‌تواند مطالب جالب و توضیحات لازم را در مورد تاریخ و نحوه‌ی به كاربردن مطالب تدریس در زندگی را بیان كند.

باید توجه داشته باشیم كه معلم ولو ریاضی‌دان باشد نمی‌تواند ادعا كند كه روشی كه در تدریس به كار می‌برد بهترین است؛ زیرا ریاضی‌دانستن یك چیز و ریاضی تدریس‌كردن چیزی دیگر است اگر روش بنا به منطق بزرگسالان بهتر به نظر آید، معلوم نیست برای دانش‌آموزان كه هنوز فرایند‌های منطقی نزد آنها در حال تحول است مناسب یا مناسب‌تر باشد.

عوامل ضعف آموزش ریاضی و مشكلات مربوط به آن (2)

پروفسور ورتایمر تفكر كودكان را مورد تحقیق قرار داد و آن را در كلاس‌های مختلف مطالعه كرد نتیجه‌ای كه از مطالعات خود گرفت این بود كه اغلب شیوه‌‌های تدریس كوركورانه است و در كودكان جمود فكری ایجاد می‌كند و تمرین‌های تكراری و پاسخ‌های ماشینی كه از كودكان توقع دارند، انعطافی را كه فكر سالم نیازمند آن است در كودكان ایجاد نمی‌كند مبالغه در تكرار مطالب نیز می‌تواند زیان‌آور باشد این نوع تربیت خطرناك است زیرا دانش‌آموزان را وادار می‌كند كه چشم بسته چیزهایی بگویند یا كارهایی انجام دهند بدون اینكه فكر آنها را به كار بیندازد.

 

هر چند متأسفانه در كشور ما روش‌های آموزش هیچ یك از مواد درسی با روش علمی مورد بررسی قرار نگرفته است، ولی قرائن موجود حكایت از آن دارد ه روش تدریس ریاضیات، مثلاً از روش تدریس زبان فارسی، جغرافیا نظام یافته است با این وجود به عقیده اینجانب تاریخ تعلیم ریاضیات در مجموع رضایت‌بخش نیست نه تنها بازده تلاش‌های مربوط به آموزش در این حیطه ناچیز است، بلكه برخلاف انتظار، فراگیری ریاضیات به رشد فكری دانش‌آموزان كمك نمی‌كند.

 

تصورات منطقی ذهن و به طور كلی هوش انسان زاییده‌ی درونی‌شدن اعمال اوست. تشریح حقایق و مفاهیم ریاضی به صورتی كه در روش «تدریس زمانی» معمول است برای كودك كافی نیست مشاهده تصاویر و اشكال و مجموعه‌هایی كه متضمن حقایق و روابط ریاضی باشد نیز چنان كه در روش‌های مكاشفه‌ای معمول است مفید فایده‌ای نیست برای آنكه تصورات حاصله دقیق مفاهیم روشن باشد، دانش‌آموز باید شخصاً به تجربه و آزمایش بپردازد اشیاء و مسایل را از نزدیك دستكاری كند تا روابط كمیت‌ها را مستقیماً درك نماید.

به عقیده پیاژه آموزش صحیح باعث درونی‌شدن مطالب ریاضی می‌شود كه دارای خصوصیات ذیل می‌باشد:

1) این اعمال صورت درونی‌شده اعمال ابتدایی و واقعی كودك هستند.
2) این ها اصولاً قابلیت آن را دارند كه در دو جهت انجام شوند و درك عمل انجام‌شده در جهتی مستلزم درك عمل انجام‌شده در جهت عكس آن است.
3) این اعمال از آغاز بستگی به یكدیگر داشته، جزء لاینفك نظام كلی می‌باشد یعنی عمل منطقی در ریاضی نمی‌تواند مستقر باشد به عبارت دیگر، ماهیت و طبیعت یك میل منطقی و ریاضی منوط به قابلیت تركیب آن با اعمال دیگر است.

 

با توجه به تفاصیل فوق به این نكته می‌رسیم كه یكی از علت‌های ضعف آموزش ریاضی در دوره ابتدایی استفاده نكردن معلمان از روش‌های تدریسی است كه متناسب با درس ریاضی باشد یعنی كودكان را واردار می‌سازد تا فكر كنند و افكار خود را هرچند كه درست نباشد بیان كنند همه می‌دانیم که به تعداد معلمان دنیا روش‌های مختلف تدریس وجود دارد اما همه‌ی روش‌های تدریس معمولاً در چند قالب كلی جای می‌گیرد پس اهمیت دارد كه چه روشی با توجه به شرایط و وضعیت كلاس انتخاب شود كه ما را به بیشترین بهره‌وری برساند ولی متأسفانه روش‌های برای تدریس این درس مهم معمولاً انتخاب می‌شود كه آسان‌ترین روش باشد و معمولاً بهترین روش آسانترین روش ارائه درس نمی‌باشد گاهاً روش‌هایی انتخاب می‌شود كه از نظر بزرگ‌سالان روش مناسب تشخیص داده شده ولی می‌تواند از نظر كودكان بدترین روش برای یادگیری باشد.

علل ضعف آموزش ریاضی كه مربوط به معلمان ابتدایی است:

ریاضی بدون زحمت نیست اما هرگز نگفته‌اند ممكن است لذت‌بخش هم باشد، ریاضی در جامعه ما به اندازه كافی هول‌انگیز شده و نیازی نیست ما معلمان از آن غول بسازیم و به جای رفع مشكل با رفتار و گفتار خود بر شدت آن بیافزاییم.

چه بخواهیم چه نخواهیم باید این واقعیت را قبول كرد كه علل عدیده‌ای از ضعف‌های آموزشی ریاضی برمی‌گردد به خود. می‌توان عواملی را كه معلمان را در ضعف اموزش ریاضی سهیم می‌كند به صورت مختصر و به شرح ذیل بیان می‌کرد:

1ـ عدم علاقه و حوصله برای مطالعه كتاب‌های روان‌شناسی و روش‌های جدید تدریس.
2ـ عدم توجه به نظریات و پیشنهادات دیگران در خصوص تدریس ریاضی و در امر كلاس‌داری.
3ـ شركت‌نكردن در كلاس‌های ضمن خدمت ریاضی (البته كم‌توجهی بیشتر از طرف مسئولین ادارات به درس ریاضی شده).
4ـ معلمان باید در امر بررسی محتوای كتاب‌های درس ریاضی پیش‌قدم شوند و نواقص ان را به مسئولین انعكاس دهند. چون هیچ كس به اندازه معلم نمی‌تواند در امر تدوین كتب درسی ریاضی مۆثر باشد و هیچ مسئولی به اندازه خود معلم عوامل ضعف كتاب‌های ریاضی رانمی‌داند.
5ـ یادگیری علم روانشناسی جهت برخورد صحیح با دانش‌آموزی كه ریاضی را خوب درك نمی‌كند.
6ـ سخت‌گیری‌های بی‌مورد نسبت برخورد صحیح با دانش‌آموز را از جذابیت‌های این درس دور می كند.
7ـ بعضی از معلمان یك نوع نگرش سنتی نسبت به روش تدریس خود دارد و به هیچ‌وجه در این خصوص انعطاف‌پذیر نیستند.
8ـ بعضی از معلمان مخصوصاً (سرباز معلمان و معلمان حق‌التدریس) هیچ‌گونه دوره‌ای در خصوص چگونگی تدریس درس ریاضی را نگذرانده‌اند همین امر گاهاً باعث ضغف‌های ریشه‌ای در درس ریاضی می‌شود.

چند عامل دیگر از عوامل ضعف آموزش ریاضی

نقش فضا و مكان: از عوامل آموزش ریاضی محدودیت زمان را بیان كردیم اما مكان‌ هم بی‌تأثیر نیست یقیناً همه می‌دانیم كه فضای كلاس در یادگیری كودكان تأثیری شگرف دارد مثلاً كلاسی را در نظر بگیریم كه پنجره‌های كوچك دارد سپس نور كم است در كنار خیابان است سروصدای ماشین‌ها و مردم باعث عدم تمركز بچه‌ها می‌شود و خود فضای ایجاد شده توسط معلم نیز برروی این درس مۆثر است معلمی كه حق اظهار نظر به بچه ها را نمی‌دهد دانش‌آموز نیز هیچ علاقه‌ای به فكركردن روی حل مسئله نخواهد داشت.

 

نقش خانواده: اکثر خانواده‌ها فكر می‌كنند چون فرزندشان را به مدرسه فرستاده‌اند دیگر مسولیتی در قبال تحصیل وی ندارند بلكه فقط باید مواظب وضع مادی و ظاهری كودكانشان باشد

با توجه به اینكه خیلی از تمرینات ریاضی را دانش‌آموزان در منزل انجام می‌دهند عدم توجه خانواده به این موضوع می‌تواند از عوامل به‌وجودآورنده ضعف‌های آموزش درس ریاضی باشد.

 

كلاس‌های خصوصی: یكی از دلایل بی‌توجهی دانش‌آموزان و خانواده‌ها به كلاس و درس ریاضی وجود كلاس‌های خصوصی است دانش‌آموز مطمئن است كه اگر در كلاس هم متوجه نشود یك بار دیگر تدریس تكرار خواهد شد اما در مدرسه به اندازه كافی خسته می‌شود و آنطور كه باید از كلاس راحت و كم ظرفیت خصوصی هم نمی‌تواند استفاده بكند چون تمرینات حاضر و آماده حل شده در اختیارش قرار گرفته و فكر می‌كند همه را یاد گرفته اما وقتی متوجه می‌شود چیزی بلد نیست كه كتاب تمام شده و فرصتی برای جبران باقی نمانده است.
 
در اختیارنبودن یافته‌های علمی ریاضی: معلمان ما منابع كافی و به روز در زمینه آموزش ریاضی را در اختیار ندارند.
 
كمبود تكنولوژی: همه می‌دانم كه وسایلی هستند كه همواره امر تدریس و یادگیری ریاضی را برای بچه‌ها راحت‌تر می‌كنند هرچند كه این وسایل توسط بچه‌ها ساخته شود بهتر است مثلاً جدولی كه بچه‌ها خودشان می‌سازند خیلی مۆثرتر است از جداول آماده و غیره.
 
عدم توجه به طرحواره‌ در تدریس و طراحی یك مفهوم درس ریاضی: یعنی برای یك مفهوم از درس ریاضی باید پیش‌نیازهای ان چه توسط طراحان آموزش و تدوین‌گران كتاب و چه توسط معلم در هنگام تدریس مورد توجه قرار گیرد كودكی مفهوم ضرب را خوب یاد نگرفته بدون شك در تقسیم مشكلات زیاد خواهد داشت.

 

نتیجه‌گیری و جمع‌بندی:

اكنون ریاضیات بیش از هر زمان دیگر ملموس شده و نقش حیاتی یافته است در ربع ‌قرن گذشته، ریاضیات و روش‌های ریاضی به جزء لاینفك، فراگیر و اساسی علوم و تكنولوژی و اقتصاد تبدیل شده است كه در آستانه قرن بیست و یكم ناتوانی در درك یا به كارگیری ریاضیات نماینگر یك شكاف آموزشی است.

بارها خودمان را عقب افتاده نامیده‌ایم، اما هرگز سعی نكرده‌ایم در جهت رفع این معضل گامی برداریم چون فكر می‌كنیم از ما بهترین هستند معلمان از درس نخواندن شاگردان شكایت دارند و دانش‌آموزان به محض گرفتن نمره بد از معلمان و نحوه تدریس آنها شاكی هستند اكثر والدین هم فكر می‌كنند این كار از عهده‌ی انها خارج است در آخر هم همه از زیر بار مسئولیت در می‌روند و از برعهده گرفتن قسمتی از خطاها، شانه خالی می‌كنند.

 

پس به این نتیجه‌ می‌رسیم كه علل ضعف آموزش درس ریاضی در دوره ابتدایی مختص به یك گروه خاص نیست یعنی مافقط نمی‌توانیم معلمان یا طراحان كتب درسی یا دانش‌آموزان با اولیاء را علت ضعف‌های موجود در آموزش ریاضی بدانیم بلكه هر یك به نوعی در این معضل سهیم می‌باشند كه كم ترین علت ضعف مربوط به درس ریاضی در این دوره برای دانش‌آموزان می‌باشد اما به علت نواقص و گاهاً كم‌كاری یك بخش از این عوامل موجبات مشكلاتی را در راه آموزش درس ریاضی بوجود می‌آورد كه در خیلی موارد نشناختن علت و یا مسئله همه چیز را خوب و كامل تصور كردن باعث می شود كه اصلاً برروی عوامل ضعف و مشكلات فكری صورت نگیرد و یا حتی مسئله تشخیص داده نشود تا تلاشی برای پاسخ‌ آن صورت گیرد پس در این مقاله با بیان قسمتی از عوامل ضعف و مشكلات آموزشی درس ریاضی به خصوص در استان و عموماً در سطح كشور سعی شده تا همكاران را با ضعف‌ها آشنا نموده و سپس با ارائه راه‌كارهایی از طرف نویسنده مقاله و به تفكر واداشتن همكاران راه‌كارهای دیگری نیز از طرف همكاران ارائه و جمع‌آوری شده تا حداقل از ضعف‌ها كاسته شود.

منبع :سایت تبیان

تجمیع: نسیم گوهری - تنظیم: داودی



با سلام جهت استفاده از مطالب صلوات بر محمد و آل محمد بفرستيد و لطفاً لينك ما را در وبلاگ يا وبسايت خود قرار دهيد و به دوستان خود معرفي نماييد باتشكر - مديريت وبلاگ

معلم كلاس ششم

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:







تاريخ : یک شنبه 24 خرداد 1394برچسب:, | 1:15 | نویسنده : محمد ابراهيم پاشا |